Vrijheid, gelijkwaardigheid en solidariteit, maar niet voor asielzoekers

De kernwaarden van de Nederlandse rechtsstaat gelden alleen als je hier geboren bent, zo blijkt ook uit het landenrapport over Nederland door de Europese Commissaris voor de Rechten van de Mens, Thomas Hammarberg.

De kernwaarden van de rechtsstaat zijn: vrijheid, gelijkwaardigheid en solidariteit, zo staat te lezen op de website van het ministerie van Justitie. Burgers begrijpen deze kernwaarden niet altijd even goed, vindt het ministerie, en bovendien kunnen ze leiden tot conflicten of dilemma’s, zoals de bekende spanning die vrijheid oproept als de veiligheid in het geding is. Er is dan ook een speciale commissie ‘Uitdragen kernwaarden van de rechtsstaat’ in het leven geroepen en die heeft in 2008 advies uitgebracht aan het kabinet.

In datzelfde jaar, september 2008, bezocht Eurocommissaris voor de Rechten van de Mens, Thomas Hammarberg, Nederland en beschreef zijn bevindingen in een landenrapport.

Over de behandeling van asielzoekers merkt Eurocommissaris Hammarberg bezorgd op:

  • dat de kwaliteit van de ambtsberichten waarop de IND haar beslissingen baseert mager is
  • dat de rechter slechts de procedure toetst en NIET de inhoud van het asielverhaal
  • dat de vluchteling die in beroep gaat, dit beroep NIET in Nederland mag afwachten en geen nieuwe feiten mag aandragen
  • dat de Raad van State een beslissing mag nemen, zonder de overwegingen prijs te geven en dit ook regelmatig doet

De situatie voor minderjarige asielzoekers is zo mogelijk nog schrijnender. Kinderen hebben geen schijn van kans. En de kinderen die binnen drie jaar na hun asielaanvraag 18 jaar worden, worden zonder pardon het land uit gezet. Dat dreigt ook enkele leden van Afrisinia te overkomen. Hun meerderjarige (namelijk 22 of 23 jaar oude) ‘broers en zussen’ krijgen de gelijke behandeling die iedere asielzoeker krijgt. Op basis van een ‘niet-tenzij’-beleid, beschikt de IND onophoudelijk negatief, toetst de rechter marginaal, namelijk alleen of de IND de procedure wel gevolgd heeft en worden de jongeren gesommeerd om zich te melden bij de Dienst Terugkeer & Vertrek om via een Vrijheids Beperkende Lokatie (eufemisme voor gevangenis) terug gestuurd te worden naar Ethiopië, waar een dictator en zijn vrienden hen met open armen zullen ontvangen en linea recta doorsturen naar een Vrijheids Beperkende Lokatie waar enkel de ratten in hun voedsel kunnen voorzien.

Lang leve de kernwaarden van de rechtsstaat: vrijheid, gelijkwaardigheid en solidariteit. Wie begrijpt het nu niet goed: de burger die het opneemt voor een medemens of de wetgever zelf?

uit: Report Commissioner for Human Rights, Thomas Hammarberg, on his visit to the Netherlands. (21 -25 September 2008)

47. Asylum decisions of the IND are partly based on information from the Ministry of Foreign Affairs contained in official reports (ambtsberichten) the accuracy of which have been questioned by the NGO Refugee Council, the national ombudsman and in one case also by the ECtHR. Under the accelerated procedure, appeals must be lodged within one week with the District Court and on appeal with the Council of State. The courts do not make an assessment on the merits but only examine points of law.

Appeals under this procedure do not have suspensive effect and applicants are not allowed to await the outcome of the procedures in the Netherlands but must leave the country. UNHCR has consistently taken the position that the suspensive effect of asylum appeals is a critical safeguard to ensure respect for the principle of non-refoulement. The applicant can apply to a district court for an injunction to prevent expulsion.

48. Asylum seekers do not have a right to stay in the reception facilities during the appeal procedure. Under current Dutch law, decisions of the IND are subject to a limited scrutiny by the courts, the facts largely deemed to be established as found by the State Secretary, including the credibility assessment of the applicant. Evidence that theoretically could have been brought forward earlier may not be taken into account at the appeal stage. This leads to a considerably high number of repeat applications. The Council of State may deliver a judgment without a reasoning and frequently does so.

Nederland schendt Mensenrechten

Persbericht op 15 maart 2010 n.a.v. voorpaginanieuws in de Volkskrant waarin beschreven staat dat het Europees Comité voor Sociale Rechten de Nederlandse regering berispt over het op straat zetten van minderjarige asielzoekers. Het verhaal van Afrisinia is exemplarisch hiervoor.

 

APS: Van Empel Woordwerk: ‘Nederland schendt Mensenrechten’

Publicatietijd: 15/03/2010 11:20

Rubriek: Binnenland Organisatie: Van Empel Woordwerk B.V. IPTC: Justitie / Rechtspraak / Mensenrechten

Dit is een origineel persbericht.

Dat Nederland de Mensenrechten schendt, blijkt niet alleen uit de recente bindende uitspraak van het Europees Comité voor Sociale Rechten tegen het op straat zetten van uitgeprocedeerde Nederlandse asielzoekers met kinderen, maar ook uit de wijze waarop Nederland een ‘familie’ Ethiopische circusartiesten heeft behandeld.

De groep van 22 jongeren, waaronder veel minderjarigen, kwam op 24 mei 2007 naar Nederland op uitnodiging van een grote sponsor. Prompt ontsnapten zes leden van het circus aan de controle van de leiding, die de paspoorten had. De overige 16 leden van het circus, waaronder momenteel vijf minderjarigen, werden opgesplitst. De minderjarigen werden uiteindelijk, onder toezicht van een voogd, in gezinsvervangende huizen geplaatst in Tilburg en Waalwijk, met als argument dat ze dan dichtbij de rest van de groep zouden wonen, zodat de 16 jongeren samen konden oefenen. De 11 volwassen tieners en twens werden door het Centraal Orgaan voor de opvang van Asielzoekers (COA) eerst in Eindhoven geplaatst en daarna in Vught, waar enkele burgers zich over hen ontfermden en de Stichting Afrisinia in het leven riepen. Onder die naam werden vele optredens verzorgd in heel Nederland en ook in België (zie YouTube, kanaal frankvanempel). Intussen voerde de Immigratie en Naturalisatie Dienst (IND) procedures uit tegen individuele leden van het circus. Daarbij ging het alleen maar om de vraag of de verklaringen van de individuele leden geloofwaardig en consistent zijn. Van meet af aan werd de groep niet als eenheid behandeld. Een aantal rechters zette daar vraagtekens bij. Ook bij het feit dat de IND de individuele verklaringen niet vergeleken had. Had de IND dat wél gedaan, dan zouden de inconsistenties en ongeloofwaardigheden zijn verdwenen als sneeuw voor de zon. Alle individuen hebben namelijk hetzelfde verhaal. Alleen vertelt de één dat wat meer onbeholpen dan de ander. Pas toen het voor Afrisinia te laat was, erkende de IND dat de 16 jongeren samen waren gekomen en ook samen terug willen gaan. Ketenpartner COA had toen zijn vernietigende werk al gedaan. Eerst wilde het COA de 11 volwassen jongeren uitplaatsen naar ‘s-Gravendeel, ver van de vijf minderjarigen. Stichting Afrisinia en de nodige tamtam in de pers wisten daar Dongen van te maken. Vanuit Dongen werden ze vervolgens naar Bellingwolde in Noord-Groningen gedeporteerd. Afrisinia protesteerde, weigerde te vertrekken en kreeg een kort geding van COA aan de broek. Afrisinia won dat kort geding. COA weigerde de jongeren anders onderdak te verlenen dan in Bellingwolde en keerde ook geen zakgeld meer uit. Particulieren namen vrijwillig en voor eigen kosten de overheidstaak op zich. Dat ging redelijk goed, totdat de Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V) advocaat Hillen  van Afrisinia liet weten ‘actief jacht te gaan maken’ op de uitgeprocedeerde leden van het circus. Er brak paniek uit. Afrisinia durfde niet meer op te treden. De individuele leden durfden ook niet meer bij de particulieren te blijven die hen tot dan toe onderdak boden. Ze stoven uiteen en zijn nu verspreid over heel Nederland. Twee nog niet uitgeprocedeerde leden meldden zich bij het asielzoekerscentrum in Emmen en riskeren uitzetting door de IND, die steevast als eerste op de hoogte is van rechtelijke uitspraken en dus steeds een stap voorloopt. Eén lid, dat een opleiding aan de Circusacademie in Tilburg volgt slaapt twee dagen per week bij de daklozenopvang en zoekt een dak boven zijn hoofd. Zijn ‘familieleden’ zijn ondergedoken in kraakpanden, of zwerven door diverse steden en verblijfplaatsen. De 16 voelen zich broer en zus van elkaar, maar worden niet als gezin of familie erkend door de Nederlandse autoriteiten. Dit is wrang, omdat een aantal leden wees is en dus op straat zou komen te staan in Ethiopië. De 16 zijn van jongs af aan bij elkaar, ze zijn – soms in het bijzijn van hun broer of zus – verkracht door de circusleiding en bestuursleden die nauwe banden onderhouden met het dictoriale regime in Ethiopië. Een aantal is gedwongen tot prostitutie. Ze konden geen kant uit en vrezen dan ook in hun eentje of als kleine groep uitgezet te worden. De Nederlandse autoriteiten hebben zich tot nu toe volledig ongevoelig getoond voor deze feiten. Zij hebben slechts aandacht voor procedures. De COA is zelfs in hoger beroep gegaan tegen de uitspraak van de rechter dat de 11 volwassen leden van het circus niet konden worden gedwongen om naar Bellingwolde te gaan. Het asielzoekerscentrum in Dongen is intussen volledig ontmanteld. Als Afrisinia in hoger beroep gelijk krijgt, dan moet het terug naar iets wat er niet meer is. Intussen dient er ook nog een bodemprocedure. De Nederlandse autoriteiten maken een operette van het asielbeleid.

De Stichting Afrisinia zit intussen niet stil. Advocaat Hillen uit Tilburg heeft een aantal uitgeprocedeerde circusleden naar het Europese Hof voor de Rechten van de Mens geloodst. Met success!

Het Europese Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) heeft, net als het Europees Comité voor Sociale Rechten, fundamentele kritiek op het Nederlandse asielbeleid. Het EHRM vraagt aan de demissionaire regering Balkenende of er onderzoek is gedaan naar de waarheid van de verklaringen van de Ethiopische jongeren van Afrisinia over de mensonterende toestanden waaraan ze blootstonden. Het antwoord van de Nederlandse regering zal NEE moeten luiden: ‘Nee, we hebben nooit onderzocht of het waar is wat de jongeren vertellen.’

In Ethiopië werden ze onderdrukt, seksueel misbruikt en bedreigd. In Nederland is nooit serieus op hun verhaal ingegaan. Geen asiel. Ondanks ambtsberichten en andere documenten die hun verhalen bevestigen. Het Europees hof voor de Rechten van de Mens is hun laatste hoop. Een rechter die naar het verhaal kijkt, in plaats van naar de procedure. Afrisinia goes Europe. En Europa roept het kabinet Balkenende ter verantwoording. Op 11 maart had Nederland antwoord moeten geven op vragen van de rechter over de wijze waarop de asielprocedure van de leden van Afrisinia verloopt. De Stichting Afrisinia en advocaat Hillen weten nog van niks. Een verzoek aan demissionair staatssecretaris Albayrak om hulp is gestrand bij de fractie van de PvdA in de Tweede Kamer. Die vond de zaak niet urgent genoeg. Op een rechtstreeks appèl aan de staatssecretaris voor Vreemdelingenbeleid is nooit geantwoord. Wordt vervolgd.

Bij dit persbericht is een bijlage zichtbaar op www.perssupport.nl

The Afrisinia Fence Project, Korte film Afrisinia in AZC Dongen na het vonnis van de rechtbank Breda dat COA de groep niet mocht splitsen.