Een zekere toekomst voor jonge mensen: vervolging en misbruik

Zestien Ethiopische jongeren stranden in de Nederlandse asielprocedure. Sinds mei 2007 wachten de jongens en meisjes van circus Afrisinia in asielzoekerscentra op bescherming. De IND wil hen op basis van algemene argumenten uitwijzen naar een zekere toekomst: vervolging en misbruik.

 

Krar, Ethiopisch snaarinstrument

Ethiopisch jeugdcircus Afrisinia

De jongeren van Circus Afrisinia zijn tussen de 14 en 24 jaar oud. Ze komen uit Addis Abeba uit de armste gezinnen – In Ethiopië moet 80% van de bevolking van minder dan $ 20,- per maand zien te overleven – Een aantal van hen is straatkind. De groep is al van jongsaf aan bij elkaar. Ze vormen een familie. De COA in Nederland behandelt hen ook als sociale eenheid.

Dictatuur: foltering en misbruik

In Ethiopië voeren Minister President Meles Zenawi en zijn regeringspartij een strak dictatoriaal en willekeurig beleid. De jongens en meisjes van Afrisinia hebben dat aan den lijve ondervonden. Meerdere malen zijn ze opgepakt en zonder proces in de gevangenis beland. Het uitdelen van pamfletten voor de oppositie partij of toevallig ergens aanwezig zijn, zijn hiervoor voldoende aanleiding.

De jongens vertellen over martelingen. Zo is een van hen enkele dagen en nachten lang in een ton koud water gezet, tot aan zijn kin. Als hij in slaap viel, zou hij verdrinken. Af en toe haalden zijn bewaarders hem er even uit om hem later weer terug te zetten.

Een andere jongen vertelt hoe hij zich als jong kind aanmeldde en de poort naar het circus zag eruit als de poort naar de hemel. Hij kreeg muziekles, betaalde hiervoor 10 birr contributie. Hij had talent en steeg in de hiërarchie tot hij de ’top’ namelijk de eerste groep bereikte. Toen moest hij de oorlog tegen Somalië verheerlijken en mensen aanzetten zich te melden voor militaire dienst. Ook andere ‘boodschappen’ van de regering Zenawi werden in voorstellingen gegoten. Hij wilde dat niet, hij was het er niet mee eens, daarom besloot hij het circus te verlaten. Er volgde een ‘gesprek’. Een pistool op tafel en dreigementen: ‘jij blijft en jij doet wat wij willen’. Hij bleef. In Nederland zag hij de kans schoon om te ontsnappen.

De meisjes werden gedwongen mee te gaan met ‘belangrijke’ mannen (lees: sponsoren) en seks met hen te hebben.

Mercator, Addis Abeba. Mannen gebukt onder zware vrachten, kinderen en ouderen moeten bedelen of verkopen papieren zakdoekjes

De kinderen zijn slachtoffer van meerdere vormen van intimidatie, gevangenneming, verkrachting en oneigenlijke machtsuitoefening. Ze moeten optreden zonder hiervoor enige vergoeding te ontvangen behalve één maaltijd per week.

Unicef en Oxfam Novib

Het circus waar de kinderen ‘opgevangen’ werden, wordt geleid door (ex)politici waaronder de voormalige minister van Informatie Asfaw Netsanet. Onder de paraplu Circus Ethiopië zijn, verspreid over het land, vijf jeugdcircussen actief. Deze worden gesponsord door verschillende westerse organisaties, zoals Unicef en Oxfam Novib. In de periode 2001-2005 ontving de organisatie alleen al van Oxfam Novib € 450.000,-. Veel geld in een derde wereld land waar zoals gezegd $ 20,- per maand het huishoudgeld van het merendeel is. (Oxfam-Novib webpagina, verwijderd na deze berichtgeving)

De jongeren die in Nederland asiel hebben aangevraagd, vormden de beste groep. Ze kwamen als ‘ambassadeurs’ naar Nederland voor een optreden op het Wereldkinderfestival (eveneens betaald door Oxfam € 43.250,-). Nu zij niet zijn teruggekeerd en hun verhaal hebben verteld aan de Nederlandse autoriteiten en pers, lopen de kinderen nog meer gevaar om terug te keren. Aangezien ze een groep vormen, trekken ze de aandacht. Hun asielaanvraag heeft dan ook in de krant gestaan in het land van herkomst. De willekeur van weleer zal veranderen in gerichte represailles door overheid en het daarmee verbonden circus management. De (financiële) belangen en het gezichtsverlies zijn namelijk groot. Niemand kan en zal hen beschermen. En niemand zal weten wat er met hen gebeurt, aangezien er van vrije pers geen sprake is in Ethiopië.

Circusact tijdens Generaal Pardondagen

In Nederland hebben de jongeren zich steeds van hun beste kant laten zien, door op te treden op Generaal Pardondagen in diverse gemeentes, op festivals en multiculturele aangelegenheden. Ze zijn talentvol (waren Nr 1 van Circus Ethiopië) en ambitieus. Hun shows zijn een verrijking voor onze samenleving. Traditionele instrumenten (krar, masenqo, fluit) en dansen vermengen met Westerse muziek en theater. Afrisinia heeft samengewerkt met Nederlandse artiesten en regisseurs, waaronder Kasba, Bart de Rijk, Koen Schyvens en Lisah Baart.

Kortom: win-win kan door hen hier een bestaan te laten opbouwen. Het betekent veiligheid en een toekomst voor jonge mensen en een verrijking voor Nederland.

De situatie op 6 maart 2009

Asiel voor minderjarigen

Twee minderjarigen hebben een tijdelijke verblijfsvergunning gekregen omdat ze in het land van herkomst risico lopen besneden te worden. De meisjes die al besneden zijn, ontvingen zonder uitzondering een negatieve beschikking. Alle jongens hebben een negatieve beschikking ontvangen.

IND

Het voornaamste argument van de IND luidt dat geen van de jongeren persoonlijk vervolgd zal worden, ongeacht de stroom aan berichten die het tegendeel bewijst en zonder rekening te houden met het feit dat de groep als zodanig aandacht trekt in Ethiopië.

Aangezien de kinderen hun land legaal konden verlaten, zo redeneert de IND, kunnen ze ook terug. Een statische denkwijze. Doordat de groep en masse asiel heeft aangevraagd en hun verhaal heeft verteld, lopen alle leden het gevaar gericht vervolgd te worden.

Australië heeft in 2005 asiel verleend aan een groep artiesten/jongeren van Circus Ethiopië die om soortgelijke reden en op eenzelfde wijze bescherming vroeg.

Alle jongeren die een negatieve beschikking ontvingen, zijn in hoger beroep gegaan. De eerste twee zittingen vinden plaats op 25 maart om 15.30h in de rechtbank in Roermond. De derde zitting is in Maastricht, op 31 maart om 13.30h. Er is weinig aandacht voor het totale verhaal dat uitmondt in individuele drama’s.

nonfiXe, maart 2009