Afrisinia zit in Dongen op het verlaten terrein van het AZC.
De tien jongeren verblijven tussen de sloopwerkzaamheden. Ze willen wel weg. Graag. Het is geen lolletje om alleen daar te zitten, achter een hek met bewaking, zonder wasmachine en zonder televisie. Maar het alternatief dat COA hen biedt, 300 kilometer ver weg van de minderjarigen van de groep is een No Go.
De kinderen zijn met elkaar opgegroeid. Een aantal van hen leefde als wees in de straten van Addis Abeba. Ook in de hoofdstad van Ethiopië waren ze al op elkaar aangewezen. Zij vormen een familie. Ze hebben tezamen asiel aangevraagd in Nederland, twee jaar en 3 maanden geleden. Ze trainen en geven shows als jeugdcircus. Om een menselijke piramide te bouwen, moet je goed weten op welke schouder je je voet plaatst.
Nu wil COA hen vier uur en drie kwartier reizen van elkaar scheiden. Dat is dood in de pot. Dit terwijl Stichting Afrisinia aanbood om de kinderen te huisvesten.
Tweekoppig model van COA
Waarom gaat COA niet op dit voorstel in? Het duurde bijna vier weken voordat het orgaan haar beslissing motiveerde. Als eerste reden wordt genoemd dat de opvang van asielzoekers een tweekoppig model kent: oriëntatie en terugkeer. Dat komt tot uiting in de wijze van opvang. De vluchteling moet namelijk wel duidelijk voelen dat ‘niet toelaten betekent dat hij/zij terugkeert’. Dit signaal wordt gegeven na een eerste negatieve beschikking van de IND. In de Terugkeercentra zijn de voorzieningen ‘anders’. Hoe ‘anders’ beschrijft COA niet. Maar uit mondelinge informatie blijkt dat er ‘terugkeergesprekken’ gehouden worden in dergelijke AZC’s die over het algemeen ver van een bebouwde kom liggen. Voor zover het beleid beschreven staat op de COA website, gaat het erover dat het ‘humaan’ is om mensen duidelijkheid te bieden. Voor zover wij kunnen beoordelen, worden vluchtelingen steeds verder doorgeschoven naar de randen van Nederland waar ze zonder protest door Nederlanders (want uit zicht) teruggestuurd kunnen worden.
In Den Bosch huist de Dienst Terugkeer en Vertrek. Dat is de club die de terugkeergesprekken voert. Afrisinia kan dus heel goed vanuit Den Bosch voorbereid worden op eventuele terugkeer.
Zo’n gesprek hebben wij overigens een keer bijgewoond en het heeft niet veel meer om het lijf dan de vluchteling wijzen op het bestaan van het IOM en vragen of de vluchteling van plan is om mee te werken. Als hij of zij dat niet doet, komt de vreemdelingenpolitie in actie en wordt de ‘vreemdeling’ in bewaring gesteld (in de gevangenis gezet). Het woord vreemdeling wordt gebruikt omdat ‘vluchteling’ juridische erkenning van je asielrelaas betekent.
Door de scheiding van machten, IND – COA – Dienst Terugkeer en Vertrek, kunnen de ‘functionarissen’ van die instanties zich voortdurend verschuilen achter een instituut. ‘Ik vind het heel erg voor je, maar ik kan er niets aan doen,’ is een veelgehoorde uitspraak.
COA schrijft in de dagvaarding aan Afrisinia dat ze bevoegd is om te bepalen of iemand wordt overgeplaatst. Dat betekent dat COA dus gewoon akkoord had kunnen gaan met het voorstel van Stichting Afrisinia om administratief uit te plaatsen! Temeer omdat verderop staat geschreven dat: ‘De door het COA verleende opvang is bedoeld om asielzoekers in het kader van de asielprocedure onderdak te verschaffen indien zij daarin zelf niet kunnen voorzien en om hen in het kader van het onderzoek naar hun asielaanvraag voor de IND beschikbaar te houden’. Afrisinia kan in eigen onderdak voorzien! Ook aan dat laatste voldoet Afrisinia door in Den Bosch of Vught te stempelen.
Vervolgens wordt zonder enige schaamte vermeld dat COA loopbrieven en andere documenten uitreikte aan de leden van Afrisinia, zonder met een beschikking te komen. Ook het ongemotiveerde Voornemen volgde pas op 29 juli (twee weken na de mededeling dat tien artiesten van de zestien naar Groningen moesten).
Samen trainen is geen reden om samen te blijven, vindt COA. Over de hechte emotionele band, over de rapporten van NIDOS (voogd van de minderjarigen) waarin staat dat de groep functioneert als een familie, rept COA met geen woord.
Wel heeft het orgaan opeens haast, daarom is tot een kort geding besloten, in plaats van een bodemprocedure. Het AZC Dongen moet immers leeg opgeleverd worden aan de gemeente.
Afrisinia, zestien jongeren afkomstig uit een dictatuur, die zijn misbruikt, mishandeld, verkracht en onderdrukt in hun land van herkomst, is de dupe van koele redeneringen over gelijkheidsprincipes en gerechtelijke procedures. Ook al schuift de IND op in haar mening over Ethiopië. Ook al is het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken met een nieuw ambtsbericht gekomen, waaruit wel degelijk blijkt hoe gevaarlijk terugkeer naar de hoorn van Afrika kan zijn. De IND kan NIET uitsluiten dat de jongeren gevaar lopen als ze uitgezet worden. Dat wordt en passant tijdens de laatste zitting gezegd. Hierover staat meer in het artikel: ‘Russisch Roulette voor asielzoekers’ op deze site.
De bureaucratie is een traag monster……
nonfiXe
17 augustus 2009